Pozdrawiam serdecznie z Zambii. Nazywam się s. Agnieszka Kobiałka i jestem członkinią zgromadzenia misyjnego Sióstr Służebnic Ducha Świętego. Przebywam w Afryce od 2016 roku. Jestem ciągle u początku drogi do zrozumienia kultury afrykańskiej. Jest mi dane być tutaj, gdy zmienia się ona bardzo szybko. Ufam, że Zambia i jej młode pokolenie nie zatraci swej różnorodności i unikatowej kultury.
Dwa lata pracowałam w RPA, a od 2018 roku jestem w południowej prowincji Zambii. Kilka pierwszych miesięcy pracowałam w Grace Center (centrum szkoleniowym dla dziewcząt zagrożonym prostytucją) i zapoznawałam się z naszymi placówkami w Zambii.
Moja wspólnota liczy siedem osób. Pochodzimy z czterech różnych krajów: Ghany, Indonezji, Indii i Polski. Każda z nas posługuje w innym miejscu – sierocińcu, szkole parafialnej, centrum dla kobiet oraz animacji biblijnej i katechetyce.
Na początku 2019 roku rozpoczęłam posługę jako koordynator w Youth Alive Zambia – Livingston. To organizacja młodzieżowa, która swe korzenie ma w Ugandzie. W Livingstonie, południowej prowincji Zambii, działa od dwudziestu lat. Jej działanie oparte jest na wartościach chrześcijańskich i funkcjonuje przy katolickiej diecezji Livingston. W pierwszych latach istnienia głównym celem organizacji było zapobieganie HIV/ AIDS poprzez uczenie nowych wzorów postępowania oraz edukację i towarzyszenie. W ostatnich latach zajęliśmy się też innymi polami działalności, jak alkoholizm i narkomania, prostytucja, ciąże nastolatek i samotne macierzyństwo, nieukończona edukacja, przemoca wobec dzieci.
S. Agnieszka a czasie marszu z okazji dnia Młodzieży (fot. archiwum autorki)
Livingston boryka się ze zwiększającą się liczbą zakażeń wirusem HIV wśród nastolatek, biedą, bezrobociem wśród młodzieży, obniżaniem wieku inicjacji seksualnej, wykorzystywaniem seksualnym dziewcząt przez starsze generacje mężczyzn, prostytucją i łatwym dostępem do narkotyków. W tych właśnie obszarach Youth Alive stara się podejmować działania i wprowadzać zmiany poprzez naukę nowych konstruktywnych postaw, poznanie siebie i swych talentów. W każdym naszym programie promujemy zdrowy stan umysłu, ciała, ducha i środowiska wśród dzieci i młodzieży, a także wartości chrześcijańskie.
Programy zmiany postaw są prowadzone w szkołach, społecznościach, kościołach i innych instytucjach. Współpracujemy z większością szkół w Livingston. Co tydzień za pomocą przeszkolonych wolontariuszy prowadzimy lekcje, zakładamy kluby dla młodzieży, organizujemy warsztaty.
Nie chcemy działać tylko w mieście. W wakacje i czasie przerw międzysemestralnych ruszamy do wiosek naszej diecezji, oddalonych nieraz o ponad 150 km. Tam przybliżamy młodym wartości, uczymy i pomagamy. W ten sposón w ciągu roku docieramy z edukacją do ponad 5000 młodych ludzi.
W Zambii szkoła jest płatna. Niewiele płaci się za szkole podstawową, ale za dobre szkoły średnie i college opłaty są duże. Dlatego często do naszych drzwi pukają rodzice i młodzież, których nie stać na ukończenie szkoły. Obecnie pomagamy ponad setce dzieci. Na rozpatrzenie czeka kilkadziesiąt kolejnyc aplikacji.
Mamy ponad 60 młodych ludzi, których przygotowujemy i posyłamy do szkół jako edukatorów. Staramy się dbać o ich rozwój duchowy i personalny. Są wolontariuszami, którzy pomagają i uczą. Sami w większości pochodzą z rodzin naznaczonych samotnym macierzyństwem i biedą. Wielokrotnie doświadczamy radości, gdy udaje im się odnaleźć własną drogę do dobrego życia i pracy, a potem gdy zakładają własne rodziny. Poprzez wartości, jakie wynoszą z Youth Alive, są najlepszymi świadkami, że – jak mówi nasze motto – chcemy uczyć wybierać życie, doceniać je i celebrować (Choose life, treasure life and celebrate life – Pwt 30,15-20).
Do realizacji większości wymienionych powyżej zadań potrzebowaliśmy nowego samochodu. Zwróciliśmy się z prośbą do Was, drodzy Przyjaciele Misji, i nie zawiedliśmy się. Z całego serca dziękujemy. Wiemy, że ten rok szczególnie nie był łatwy. Tym bardziej Bóg zapłać za modlitwy i ofiary.
Samochód służy nam do naszej działalności na terenie Livingston, ale jeszcze bardziej poza nim, szczególnie na wioskach i odległych parafiach. Już od kwietnia 2020 roku rozpoczęliśmy 3-etni program w pięciu szkołach średnich na wioskach. Jak tylko szkoły rozpoczną swą normalną działalność, każdego tygodnia będziemy prowadzić tam zajęcia edukacyjne i warsztaty dla rodziców i członków lokalnej społeczności. Będzie to możliwe dzięki Waszym otwartym sercom. W tej chwili samochodem dojeżdżamy do wiosek naszej diecezji z akcją profilaktyczną.
W drodze do wioski Mukuni na akcję edukacyjną o ciążach nastolatek i przemocy (fot. archiwum autorki)
COVID 19 zmienił wiele. Dla nas jedną ze zmian jest możliwość pracy poza Livingston. Sytuacja ekonomiczna Zambii pogorszyła się znacząco w ostatnich miesiącach. Od momentu zamknięcia szkół w marcu 2020 roku liczba nastolatek w ciąży wzrosła o ponad 100%. Podobnie jest z liczbą zawieranych tradycyjnych małżeństw przez dziewczęta poniżej 18. roku życia. Mając na uwadze obecną sytuację przygotowaliśmy program adresowany do całej społeczności – starszych i młodzieży. Odzew jest niespodzianką. Wiele miejsc zaprasza nas na kolejne warsztaty. „Przyjedźcie do nas – proszą starsi. – Nasi młodzi nas nie słuchają, może posłuchają Was.”
Cały okres od marca tego roku jest dla nas wyzwaniem. Szkoły, czyli nasze naturalne środowisko pracy, są otwarte tylko dla roczników egzaminacyjnych. Dlatego kontynuując naszą działalność przygotowaliśmy szereg programów radiowych i akcji informacyjnych wyjaśniających zaistniałą sytuację. Rozdzielamy paczki żywnościowye i maski ochronne, spotykamy się z wolontariuszami, prowadzimy ich formację i dni skupienia. W tym miesiącu rozpoczynamy też trening dla wolontariuszy. Chcemy przeskzolić 25 z nich, by byli certyfikowanymi konsultantami psychologicznymi. Gdy szkoły rozpoczną normalną działalność pragniemy wprowadzić nowy program, dzięki któremu dzieci borykające się z trudnościami w nauce, przemocą lub uzależnieniami będą miały do kogo się zwrócić, porozmawiać, uzyskać pomoc.
Wpiątek 11 września 2020 roku prezydent Zambii, Edgar Lungu, ogłosił otwarcie szkół. Szykujemy się zate, do powrotu do szkół w czym Wasz dar – samochód, bardzo nam pomoże.
Raz jeszcze wielkie Bóg zapłać za ofiary pieniężne. Dary duchowe są tak samo drogocenne. Pamiętamy o Was w modlitwach. Wy też pamiętajcie o nas. Kierowcom życzymy bezpiecznego podróżowania a wszystkim Bożego błogosławieństwa i zdrowia.
S. Agnieszka Kobialka SSpS
wraz z wolontariuszami Youth Alive Zambia – Livingstone
